Uporczywe nękanie (często określane jako stalking) jest coraz częściej spotykanym przestępstwem, które reguluje art. 190a Kodeksu karnego. Postęp technologiczny, zwłaszcza rozwój elektronicznych środków komunikacji, takich jak Internet, ułatwia sprawcom stalking, gdyż często wierzą oni, że pozostają anonimowi. W rzeczywistości jednak, nękanie może przybrać wiele form i ma poważne konsekwencje prawne.

 

Na czym polega uporczywe nękanie?

 

Zgodnie z art. 190a § 1 Kodeksu karnego, stalking polega na uporczywym nękaniu innej osoby lub osoby jej najbliższej oraz wzbudzaniu u niej uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia, poniżenia, udręczenia lub też istotnego naruszania prywatności. Sprawca może również posługiwać się wizerunkiem ofiary, jej danymi osobowymi, a nawet podszywać się pod nią, celem wyrządzenia szkody majątkowej lub osobistej.

Przykłady nękania to m.in.:

  • Uporczywe dzwonienie, wysyłanie SMS-ów, e-maili lub listów,
  • Nachodzenie ofiary w różnych miejscach,
  • Obserwowanie miejsca zamieszkania,
  • Śledzenie lub podejmowanie prób zbliżenia się do pokrzywdzonego,
  • Nagrywanie, fotografowanie, filmowanie bez zgody,
  • Upublicznianie wizerunku lub danych osobowych,
  • Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji.

Ważne jest, aby zachowania te były uporczywe i powodowały u ofiary uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, które narusza jej prywatność i komfort psychiczny.

 

Znamiona przestępstwa stalkingu

 

Znamiona przestępstwa stalkingu zawarte w Kodeksie karnym dotyczą przede wszystkim ochrony wolności psychicznej jednostki. Wolność ta polega na możliwości zachowania prywatności, a także ochronie przed nękaniem, niechcianym towarzystwem i poczuciem zagrożenia. Celem prawa karnego jest zagwarantowanie obywatelom bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego.

Uporczywe nękanie ma miejsce, gdy sprawca wielokrotnie podejmuje działania zmierzające do naruszenia prywatności ofiary. Wzbudza w niej obawy o swoje bezpieczeństwo, zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Warto zauważyć, że przestępstwo to może być popełnione przez każdego – nie jest wymagane, aby sprawca działał w szczególnych okolicznościach czy posiadał specjalne motywacje. Stalking może dotyczyć każdego człowieka – zarówno kobiety, mężczyzny, jak i osoby starszej czy młodszej.

 

Czym jest uporczywe nękanie?

 

Zgodnie z orzecznictwem, uporczywe nękanie to powtarzające się działania, mające na celu udręczenie ofiary. Nękanie takie narusza jej wolność osobistą i prywatność, wywołując uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia. Sprawca może działać w różnorodny sposób, od osobistych działań w realnym świecie, po nękanie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Zobacz również - Prawo karne Warszawa oraz Prawo Pracy Warszawa.

Zachowanie stalkera nie musi zawierać elementów agresji fizycznej. Może ono wynikać z różnych emocji, takich jak miłość, nienawiść, chęć zemsty czy dokuczenia. Co więcej, nie ma znaczenia, czy sprawca ma zamiar zrealizować swoje groźby – ważne jest, jak odbiera to ofiara. Jeśli czuje się zagrożona, istnieją podstawy do uznania, że doszło do przestępstwa stalkingu.

 

Kiedy stalking jest przestępstwem?

 

Kodeks karny jasno definiuje warunki, kiedy uporczywe nękanie staje się przestępstwem. Stalking musi spełniać kilka istotnych cech:

  • Uporczywość: zachowanie sprawcy musi być długotrwałe i powtarzalne, mimo sprzeciwów ofiary.
  • Skutki dla ofiary: stalking musi wzbudzać w ofierze uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia, udręczenia lub naruszać jej prywatność.

Ważne jest także, aby stalking nie ograniczał się do jednorazowego działania. Jednorazowe zachowanie, nawet jeśli nieprzyjemne, nie stanowi przestępstwa stalkingu – musi ono być długotrwałe i intensywne.

 

Przestępstwo stalkingu – jakie są konsekwencje?

 

Osoba, która dopuściła się uporczywego nękania zgodnie z art. 190a Kodeksu karnego, podlega karze pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do ośmiu lat. Przestępstwo to jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego. Oznacza to, że postępowanie karne nie zostanie wszczęte, jeśli ofiara nie złoży stosownego wniosku.

Przestępstwo stalkingu

W przypadku, gdy skutkiem nękania jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, kara za stalking jest znacznie surowsza. Sprawca podlega wówczas karze pozbawienia wolności od dwóch do dwunastu lat. Co istotne, ten typ przestępstwa jest ścigany z urzędu, co oznacza, że ofiara nie musi wnosić o wszczęcie postępowania – państwo automatycznie podejmuje działania wobec sprawcy.

 

Jakie zachowania są uznawane za stalking?

 

Do najczęstszych form uporczywego nękania zalicza się:

  • Wysyłanie SMS-ów, e-maili, listów,
  • Długotrwałe obserwowanie miejsca zamieszkania ofiary,
  • Nachodzenie w różnych miejscach, mimo sprzeciwów ofiary,
  • Nagrywanie i publikowanie wizerunku ofiary,
  • Podszywanie się pod ofiarę i wykorzystywanie jej danych osobowych,
  • Niszczenie mienia ofiary.

Stalking może także obejmować fałszywe ogłoszenia lub hejt w Internecie, wypytywanie o ofiarę w jej otoczeniu czy włamywanie się do prywatnych skrzynek pocztowych. Każde z tych działań, jeśli jest uporczywe i powoduje uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, może stanowić przestępstwo.

 

Kogo dotyczy stalking?

 

Stalking może dotyczyć każdego człowieka – sprawca może nękać osobę fizyczną, ponieważ to człowiek odczuwa zagrożenie, poniżenie lub udręczenie. Przestępstwo stalkingu nie może dotyczyć osób prawnych, takich jak firmy czy organizacje, ponieważ nie odczuwają one strachu. Natomiast osoby reprezentujące takie jednostki, np. zarządcy, mogą być celem uporczywego nękania.

 

Uporczywe nękanie – przestępstwo przeciwko wolności

 

Podsumowując, uporczywe nękanie jest przestępstwem mającym na celu ochronę wolności psychicznej człowieka. Działania sprawcy mogą przybierać różnorodne formy, od bezpośredniego kontaktu po cyberstalking. Ofiara musi odczuwać uzasadnione poczucie zagrożenia, aby przestępstwo było uznane za stalking.

 

Wymiar kary za stalking

 

Za popełnienie przestępstwa stalkingu, zgodnie z art. 190a Kodeksu karnego, sprawca podlega karze pozbawienia wolności. W zależności od konsekwencji działania stalkera, kara może wynosić:

  • Od sześciu miesięcy do ośmiu lat – w przypadku standardowego stalkingu,
  • Od dwóch do dwunastu lat, gdy ofiara targnie się na własne życie.

W przypadku każdej sytuacji, ofiara powinna skonsultować się z prawnikiem, który pomoże jej w skutecznym dochodzeniu swoich praw. Kancelaria Adwokacka specjalizuje się w obronie pokrzywdzonych oraz reprezentowaniu ich przed sądami.

 

Jak adwokat może pomóc w sprawie uporczywego nękania?

 

W przypadku przestępstwa uporczywego nękania, skorzystanie z pomocy adwokata może być kluczowe dla skutecznego dochodzenia swoich praw. Adwokat przede wszystkim pomaga w złożeniu odpowiedniego wniosku o ściganie sprawcy, co jest niezbędnym krokiem w wielu sprawach dotyczących stalkingu, gdyż przestępstwo to często jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego. Prawnik doradza także, jakie dowody należy zebrać, aby jak najlepiej udokumentować działania sprawcy, w tym wiadomości, nagrania czy świadków.

Ponadto, adwokat może reprezentować pokrzywdzonego na każdym etapie postępowania karnego. Od momentu zgłoszenia sprawy na policji, poprzez czynności procesowe, aż po ewentualną rozprawę w sądzie. Prawnik zadba o to, by prawa ofiary były należycie chronione, a sam pokrzywdzony otrzymał odpowiednią pomoc prawną i psychologiczną.

Dodatkowo, adwokat może pomóc w dochodzeniu roszczeń cywilnych. W przypadku, gdy działania sprawcy wywołały szkody majątkowe lub osobiste, prawnik może wspomóc w dochodzeniu odszkodowania lub zadośćuczynienia za poniesione straty. W ten sposób ofiara nękania zyskuje wsparcie nie tylko w kwestiach karnych, ale także cywilnych, co pomaga odzyskać poczucie sprawiedliwości i bezpieczeństwa.

 

Podsumowanie

 

Stalking jest poważnym przestępstwem, które narusza wolność i prywatność jednostki. Warto pamiętać, że uporczywe nękanie może przybierać różne formy, a jego konsekwencje są dla ofiar wyjątkowo trudne. Sprawcy, którzy decydują się na takie działania, podlegają surowym karom, przewidzianym przez Kodeks karny. Jeśli jesteś ofiarą stalkingu, zgłoszenie sprawy do odpowiednich służb i zasięgnięcie porady prawnej to klucz do ochrony Twojej prywatności i wolności.

Zobacz również wpis o Groźba karalna – czym jest i jakie konsekwencje prawne z niej wynikają?